در سال 1975 ارنو روبیک استاد مجسمهساز و پروفسور معماری اهل مجارستان یک پازل مکانیکی را ابداع کرد که به نام سازنده آن مکعب روبیک نامگذاری شد. روشهای زیادی برای آموزش مکعب روبیک وجود دارد و این جورچین جذاب هنوز بعد از 50 سال در بین تمام اقشار جامعه محبوب است.
در سال 1980 یعنی همان زمانی که مکعب روبیک به تمام مردم دنیا معرفی شد توانست جایزه بهترین اسباببازی سال را نیز دریافت کند. برای آموزش مکعب روبیک روشهای زیادی وجود دارد که در ادامه مطلب از کلاستور به آنها میپردازیم.
ساختار مکعب روبیک
مکعب روبیک از 6 وجه تشکیل شده است و هر وجه آن دارای یک رنگ متمایز است. رنگهای اصلی و رایج مکعب روبیک آبی، زرد، قرمز، سبز، سفید و نارنجی هستند و هر وجه از 9 مربع کوچک تشکیل شده است که میتوان آنها را در سه ردیف افقی و عمودی چرخاند.
بر اساس مطالعات انجام شده، مکعب روبیک 43 تریلیون جایگشت دارد و مکانیزم آن بهصورتی است که با به هم زدن نظم رنگها باید آنها را بهصورت منظم و یکدست در کنار هم قرار دهید.
آموزش تنظیم مکعب روبیک
ممکن است مکعب روبیک بعد از مدتی استفاده از حالت اولیه درآمده و محور آن سفت یا شل شده و حالت ایدهآل اولیه را نداشته باشد. برای تنظیم ایدهآل مکعب روبیک تمام مهرهها را از جای خود خارج کرده و آنها را تمیز میکنیم. در مرحله بعدی پیچ 6 طرف روبیک را با پیچگوشتی بازکرده و آنها را تمیز میکنیم.
برای بستن پیچ باید تمام پیچها به یک اندازه بسته شوند. بهعنوانمثال همه آنها باید در 15 دور بسته شوند. سپس مهرههای روبیک را در جای خود قرار میدهیم. رعایت تعداد دورهای پیچها بهصورت مساوی در تمام ابعاد بسیار مهم است و باید رعایت شود؛ درغیراینصورت تنظیم آن دچار مشکل میشود.
در آموزش تنظیم مکعب روبیک، تمام قطعات را در جای خود قرار میدهیم و بدون اینکه مهرههای مرکز را در جای خود قرار دهیم سطوح روبیک را به چرخش در میآوریم.
با این کار مشخص میشود که کدام سطح محکمتر و کدام شلتر است و با فهمیدن آن پیچها را تنظیم کرده و به حالت ایدهآل تنظیم میکنیم. بعد از آن مهرههای مرکزی و بعد سایر مهرهها را در جای خود قرار داده و روبیک را حل میکنیم. تنظیم نادرست میتواند موجب درآمدن مهرهها از جای خود شود.
آموزش حل مکعب روبیک 3 در 3 برای کودکان و به روش ساده
برای شروع آموزش مکعب روبیک 3 در 3 برای کودکان ابتدا رنگ پایه خود را پیدا میکنیم. شما میتوانید هر رنگی را بهعنوان رنگ پایه انتخاب کنید. معمولاً 70 درصد از افرادی که مکعب روبیک کار میکنند رنگ سفید را بهعنوان رنگ پایه انتخاب میکنند. یک قانون روبیک این است که رنگهای مقابل یکدیگر در وجههای روبهرو هیچگاه عوض نمیشوند.
بهعنوانمثال رنگ مقابل سفید در وجه روبهرو همیشه زرد است. اولین قدم در حل مکعب روبیک پیداکردن رنگ پایه (سفید) در چهار قسمت یک وجه است تا یک صلیب سفیدرنگ ایجاد شود. یعنی رنگهای سفید را در چهار طرف مهره مرکزی (زرد) قرار میدهیم. برای این کار فرمول خاصی وجود ندارد و با چند بار چرخاندن میشود آن را انجام داد.
در قدم بعدی آموزش حل مکعب روبیک به روش خیلی ساده باید رنگ سفید صلیب را با رنگ وجه کناری آن هماهنگ کرد. مثلاً یکی از رنگهای سفید دور محور زرد با رنگ آبی در وجه بعدی کنار هم قرار گرفتهاند که باید آنها را با هم یکدست کرد.
درباره سایر رنگهای سفید صلیب هم آنها را با وجههای کناری (سبز، قرمز، نارنجی و…) یکدست میکنیم. این کار را آنقدر انجام میدهم تا مکعب ما کامل شود.
آموزش مکعب روبیک با دو حرکت
قبل از آموزش مکعب روبیک در دو حرکت بهتر است ابتدا به الفبای آن اشاره کنیم. الفبای مکعب روبیک عبارتاند از راستبالا، راست پایین، چپ بالا، چپ پایین، بالا چپ و برعکس، پایین راست و برعکس، جهت عقربههای ساعت و برعکس. منظور از حل روبیک در دو حرکت این نیست که تنها با دو بار چرخش مکعب روبیک ما حل میشود؛ بلکه منظور این است که از دو الفبای آموزش استفاده میکنیم.
با تکرار دو حرکت ثابت موردنظر بعد از چندین بار چرخش مکعب بارها خراب شده و درست میشود و درنهایت درست میشود. موضوع را با یک مثال روشن میکنیم. بهعنوان نمونه از الگوی چپ بالا، بالا چپ پیروی میکنیم و بعد از 63 بار تکرار الگوی ما تکمیل شده و مکعب درست میشود.
آموزش صفر تا صد مکعب روبیک آینه ای
یکی از انواع مکعب روبیک، نوع آینهای است و تفاوت آن با روبیکهای رنگی این است که روبیک آینهای رنگ ندارد و از طریق ابعاد مهرهها آن را حل میکنیم. بهطورکلی آموزش مکعب روبیک آینهای مانند آموزش کامل مکعب روبیک 3*3 است. در ادامه آموزش مکعب روبیک آینه ای را دنبال میکنیم:
1. مرحله اول
برای حل روبیک آینهای مانند نوع رنگی ابتدا صلیب را درست میکنیم که در این نوع روبیک ابتدا مرکزی را پیدا میکنیم که قد بلندتری داشته باشد که آن را بهعنوان مرکز سطح سفید در نظر میگیریم. برای تکمیل سایر مهرهها باید مهرههای متعلق به آن سطح از نظر ارتفاع هماندازه باشند.
بعد از درستکردن صلیب باید مهرههای مرکز را با سطوح کنار مهرههای صلیب همسطح کنیم. برای ازبیننرفتن مرکز مبنا، سطحی را که قصد داریم مرکزش را هم سطح کنیم 180 درجه چرخانده، در سطح زیرین آن را جایگذاری کرده و دوباره آن را به محل اولیه برمیگردانیم. برای محورهای دیگر نیز این کار را تکرار میکنیم.
2. مرحله دوم
در این مرحله از آموزش صفر تا صد مکعب روبیک آینه ای ردیف اول را کامل میکنیم. چون مرکز انتخاب شده بلندترین مرکز است مهرههای بلندتر و حجیمتر نیز متعلق به این سطح هستند. الگوریتم خاصی برای تشخیص اینکه هر مهره به کدام گوشه تعلق دارد وجود ندارد و فقط با نگاهکردن به اندازه مهرهها و چرخاندن میتوان مهرهها را تنظیم کرد.
3. مرحله سوم
در این مرحله از آموزش روبیک آینهای ردیف دوم را کامل میکنیم. ردیف بالا همان ردیف زرد در روبیک رنگی است و در آموزش مکعب روبیک 3 در 3 مهرههای لبهای انتخاب میشوند که رنگ زرد نداشته باشند. در روبیک آینهای به دلیل عدم وجود رنگ، مهرهای انتخاب میشود که با مهره مرکزی هم سطح نباشد. برای اینکار روبیک را میچرخانیم تا با مرکز یکی از سطوح هماهنگ شود.
4. مرحله چهارم
در مرحله چهارم آموزش مکعب روبیک آینهای، مانند آموزش مکعب روبیک 3 در 3 یک صلیب درست میکنیم. در اینجا نیز همسطح بودن مهرهها موردنظر است. بعد از آن از الگوریتم جهت عقربههای ساعت، راست، بالا، راست، بالا و جهت عقربههای ساعت پیروی میکنیم. برای تکمیل سطح زرد نیز از الگوریتم ماهی یعنی راست، بالا، راست، بالا، راست، بالا، 2 بار راست استفاده میکنیم.
5. مرحله پنجم
در این مرحله اگر جفت رنگهای یک سطح در جای صحیح خود قرار گرفته باشند روبیک را در دست چپ گرفته و الگوریتم ماهی + چپ، بالا، راست، بالا، راست، بالا، راست را اجرا میکنیم.
آموزش مکعب روبیک به روش داستانی
منظور از آموزش مکعب روبیک به روش داستانی این است که برای هر حرکت نامی انتخاب کنیم. حرکت اول سمت راست است که به سمت بالا یا پایین میرود. وقتی میگوییم درب سمت راست باز شود؛ یعنی وجه سمت راست که در دست راست ما است به سمت بالا رود و وقتی میگوییم درب سمت راست بسته شود؛ یعنی سمت راست پایین بیاید.
برای سمت چپ نیز به همین صورت عمل میکنیم. برای سمت بالا، اصطلاح بالا به راست (چرخش قسمت بالا به سمت راست با انگشت شست دست راست) و اصطلاح بالا به چپ (چرخش قسمت بالا به سمت چپ با انگشت شست دست چپ) را داریم.
آموزش گام به گام مکعب روبیک مثلثی
نوع دیگری از مکعب روبیک نوع مثلثی است. این نوع مکعب روبیک دارای 4 وجه و 4 رنگ بوده و روش درست کردن آن با روبیکهای دیگر متفاوت است. در ادامه مراحل آموزش مکعب روبیک مثلثی آمده است:
1. مرحله اول
در این مرحله از آموزش مکعب روبیک مثلثی (هرمی) میخواهیم سطح زرد را کامل کنیم. برای این منظور ابتدا یکگوشه از هرم را که رنگ زرد ندارد در سمت چپ خودمان میگیریم. با چند جابهجایی مهرههای رأس هرم را چرخانده تا مهرههای رنگ زرد در یک سطح قرار گیرند.
سپس سطح زرد در پایین قرار گرفته و سایر مهرههای زرد باقیمانده را نیز پیدا کرده و جایگذاری میکنیم. با نگاهکردن به رنگ کنار مهره زرد آن را جابهجا کرده تا روی سطح همرنگ خود قرار گیرد. در این حالت روبیک مثلثی را باید طوری در دست بگیرید که رنگ کناری مهره رنگ زرد روبروی شما باشد.
سپس با بالاآوردن طرف مخالفی که مهره قرار دارد قسمت بالای هرم را میچرخانیم تا رنگ زرد در جای خود قرار گیرد. در مرحله بعد سطح زرد تکمیل شده را دوباره پایین میبریم و به همین ترتیب سایر مهرههای زرد را جایگذاری و ردیف اول و سطح زرد را کامل میکنیم.
2. مرحله دوم
در این مرحله از آموزش مکعب روبیک مثلثی ممکن است دو حالت رخ دهد که عبارتاند از:
- قرارنداشتن دو مهره در جای خود که در این حالت الگوریتم چپ، راست، چپ، راست، در جهت عقربه ساعت، راست، جهت عقربه ساعت و راست را اجرا میکنیم.
- حالت دوم قرارنداشتن سه مهره وسط در جای خود که الگوریتم مشابه الگوی ماهی را اجرا میکنیم. در این حالت ممکن است هر سه مهره درست باشند یا همچنان اشتباه باشند. در صورت اشتباه بودن الگوریتم باید دوباره تکرار شود.
آموزش مکعب روبیک اسکیوب
یکی دیگر از انواع مکعب روبیک، روبیک اسکیوب است. برای آموزش مکعب روبیک اسکیوب ابتدا باید روش در دستگرفتن آن را توضیح دهیم. روش در دستگرفتن این نوع مکعب به صورتی است که سه انگشت سبابه، اشاره و شست باید روی سطوح آن قرار گیرند. در این حالت دو حرکت وجود دارد که عبارتاند از:
- قراردادن سه انگشت در پایین راست و روبرو مکعب و حرکتدادن آن به سمت چپ و راست
- قراردادن سه انگشت روی سطح بالا، راست و روبرو و سپس حرکتدادن مکعب به سمت بالا و پایین
در ادامه به مراحل آموزش مکعب روبیک اسکیوب میپردازیم:
1. مرحله اول
در این مرحله باید ابتدا مرکز سفید را پیدا کرده و گوشهها را سفید میکنیم. برای انجام این کار سطوح را آنقدر جابهجا میکنیم تا گوشهها سفید شوند.
2. مرحله دوم
زردکردن گوشهها را در این مرحله انجام میدهیم که ممکن است با دو حالت روبرو شویم. حالت اول شکل فلش است که باید مکعب روبیک را طوری در دست بگیریم که یک مهره زردرنگ در سمت راست ما باشد. بعد از آن روبیک را میچرخانیم تا سطح سفید روبروی ما قرار گیرد.
سپس مهره سفید سمت راستبالا و مهره سفید بالا سمت چپ را پایین میبریم. دوباره عکس این حالت را تکرار میکنیم. با یکبار انجام این حرکت حالت دوم پدید میآید که جفت رنگ زرد در یک سطح قرار میگیرند. در این حالت سطح زردرنگ را دست راست قرار داده و دوباره میچرخانیم تا رنگ سفید روبروی ما قرار گیرد. سپس فرمول قبلی را تکرار میکنیم تا 4 گوشهها کامل شوند.
3. مرحله سوم
در این مرحله از آموزش مکعب روبیک اسکیوب سطح زرد کامل میشود. ابتدا مرکز زردرنگ را به سمت پشت قرار داده و رنگ سفید را روبروی خود قرار میدهیم و الگوریتم قبلی را تکرار میکنیم. در مرحله بعد مکعب روبیک را 180 درجه چرخانده و الگوریتم قبلی را تکرار میکنیم تا رنگ زرد کامل شود.
4. مرحله چهارم
در آخرین مرحله آموزش صفر تا صد مکعب روبیک اسکیوب سطوح دیگر تکمیل میشوند. بعد از تکمیل گوشه زردرنگ دو حالت اتفاق میافتد:
- کاملشدن دو سطح: در این حالت سطح زرد و سفید را در سمت راست و چپ قرار میدهیم.
- کاملشدن سه سطح: در این حالت رنگهای زرد و سفید را در سمت چپ و سطح تکمیلشده دیگر را در زیر قرار میدهیم و برای اجرای الگوریتم سمتی را که دورنگ (نارنجی و قرمز – آبی و زرد) روبروی هم قرار دارند انتخاب میکنیم. سپس آن را یک دور میچرخانیم.
آموزش مکعب روبیک در شبکه های اجتماعی
مکعب روبیک برای تمام ردههای سنی از کودک تا نوجوان و حتی بزرگسالان جذاب بوده و هنگام درگیرشدن با آن نمیتوان از این پازل جذاب دل کند. به همین دلیل در شبکههای اجتماعی مختلف مانند یوتیوب، تلگرام، اینستاگرام و… ویدئوهای مختلفی از آموزش مکعب روبیک وجود دارد. انواع مختلف آموزش مکعب روبیک در آپارات وجود دارد که علاقهمندان میتوانند از آنها استفاده کنند.
حتی برخی از این آموزشها توسط کودکانی اجرا میشود که با فراگیری الگوریتمها و تمرین مستمر توانستهاند آنها را فراگیرند. همچنین بسیاری از یوتیوبرها نیز در کانال یوتیوب خود انجام انواع مکعب روبیک را آموزش میدهند.
جمعبندی
مکعب روبیک یکی از پازلهای مکانیکی جذابی است که حدود 50 سال پیش توسط یک معمار و استاد مجسمهساز مجارستانی به نام ارنو روبیک ابداع شد. مکعب روبیک از 6 وجه و رنگهای سفید، آبی، قرمز، زرد، سبز و نارنجی تشکیل شده است. روشهای مختلفی برای حل مکعب روبیک وجود دارد که در یکی از معمولترین روشها ابتدا باید با رنگ پایه یک صلیب ایجاد کرد.
کانالهای زیادی در شبکههای اجتماعی آموزش مکعب روبیک را به علاقهمندان نشان میدهند که با دنبالکردن آنها میتوان از این بازی فکری جذاب لذت برد. اگر در زمینه آموزش مکعب روبیک حرفه ای فعالیت میکنید و دارای دروههای آموزشی هستید میتوانید آگهی خود را در کلاستور ثبت کنید.