برخلاف آنچه تصور می‌شود وجود حیوان خانگی می‌تواند از جنبه‌های مختلف برای کودکان مفید باشد. حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک یکی از ابعاد نگهداری حیوان خانگی است. تفاوتی نمی‌کند این حیوان خانگی سگ، گربه یا پرنده باشد درهرحال می‌تواند بر روح و روان و شخصیت کودک تأثیر مثبت بگذارد. رشد عاطفی و اجتماعی کودک و رشد حسی از جمله تاثیرات حیوانات خانگی بر کودکان هستند. برای اینکه رابطه کودکان و حیوانات خانگی کاملاً امن باشد آموزش مناسب و نظارت والدین ضروری است. در این مقاله از سایت کلاستور به مبحث حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک می‌پردازیم.
تاثیرات حیوانات خانگی بر کودکان
کودکان نسبت به حیوانات خانگی از خود علاقه نشان می‌دهند و این به دلیل طبیعت پاکی است که در هر دو طرف وجود دارد. نگهداری از حیوانات خانگی اثرات مثبت روحی و روانی برای کودک داشته و به کودک کمک می‌کند تا حس عاطفه و همدلی را فرابگیرد. علاوه بر این، بین نگهداری حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک نیز رابطه مستقیمی وجود دارد و موجب می‌شود تا کودک از همان آغاز زندگی خودکفایی را فراگیرد.
البته باید نکته بسیار مهمی موردتوجه قرار گیرد و آن مدیریت رابطه کودکان و حیوانات خانگی است؛ زیرا نظارت والدین برای یک ارتباط امن بین کودک و حیوان خانگی ضروری است. کودک با داشتن حیوان خانگی منبعی از بازی، شادی و سرگرمی خواهد داشت که نقش بسیار مهمی در رشد شخصیتی و رشد احساسی کودک دارد. علاوه بر اثرات روحی روانی، تحقیقات نشان داده است که داشتن حیوان خانگی موجب تقویت سیستم ایمنی کودک شده و این کودک کمتر به بیماری‌های رایج و آلرژی‌ها مبتلا می‌شوند. مهم‌ترین تاثیرات حیوانات خانگی بر کودکان عبارت‌اند از:
1. افزایش اعتمادبه نفس کودک
رابطه کودکان و حیوانات خانگی موجب افزایش اعتمادبهنفس در کودک شده و کودکان تلاش می‌کنند تا ارتباطی نزدیک و پایدار با حیوان خانگی خود داشته باشند. مراقبت از حیوان، روبه‌روشدن با مشکلات نگهداری از حیوان و تلاش برای پیداکردن راه‌حل‌های هرچند کوچک موجب افزایش اعتمادبهنفس کودک می‌شود. نتیجه اینکه کودک به‌صورت ناخودآگاه به خودکفایی و اطمینان به خود تشویق می‌شود.
2. کاهش اضطراب در کودک
علاوه بر رابطه حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک یکی دیگر از تاثیرات حیوانات خانگی بر کودکان کاهش اضطراب و انزوا در آنان است. کودکان با داشتن حیوان خانگی و آشنایی با افراد دیگر می‌توانند مهارت‌های اجتماعی و ارتباطات خود را تقویت کنند. کودک با داشتن حیوان خانگی و اعتمادبهنفس کافی از روبروشدن با موقعیت‌های جدید استقبال کرده و در برقراری ارتباطات اجتماعی عملکرد موفق‌تری از خود نشان می‌دهد.
3. حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک؛ تقویت همدلی با دیگران
وقتی کودک با نیازهای حیوان خانگی خود روبرو شده و آن‌ها را درک کند نسبت به انسان‌ها نیز حس عاطفی و همدلی بهتری خواهد داشت. این دسته از کودکان علاوه بر حیوان خانگی خود، می‌توانند حس همدلی را به همسالان خود و حتی بزرگ‌ترها نیز نشان دهند. بر اساس تحقیقات چنین کودکانی در مهارت‌های عاطفی بسیار موفق عمل می‌کنند و نسبت به احساسات و نیازهای افراد دیگر درک بهتری دارند.
4. رشد عاطفی و اجتماعی کودک
رابطه کودکان، حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک در یک راستا قرار دارند و او را برای آینده‌ای با روابط اجتماعی بهتر و موفق‌تر آماده می‌کنند. وقتی از کودک خواسته می‌شود تا از حیوان خانگی خود نگهداری کرده و به او غذا بدهد درحقیقت مسئولیتی را به او می‌سپارید. این فرایند موجب افزایش حس مسئولیت‌پذیری در کودک می‌شود. علاوه بر این داشتن حیوان خانگی موجب افزایش رشد عاطفی و اجتماعی او می‌شود؛ زیرا او توانایی برقراری ارتباط با موجودی دیگر را فرامی‌گیرد.
5. بهبود عملکرد اجرایی کودک
رابطه کودکان و حیوانات خانگی نقش مهمی در بهبود عملکرد اجرایی کودک دارد. وقتی با نظارت خود مسئولیت حیوان را به کودک می‌سپارید او را ملزم می‌کنید تا در قبال موجودی دیگر وظایف خود را به بهترین صورت انجام دهد. البته ممکن است برخی اتفاقات و مشکلات پیش‌بینی‌نشده نیز برای حیوان خانگی پیش آید و شما به‌عنوان والدین باید همواره نظارت و مدیریت اوضاع را در دست داشته باشید. ارائه راه‌حل‌هایی برای رفع این مشکلات از طرف والدین و همچنین گوش‌دادن به راه‌حل‌های کودک و اجرای آن‌ها علاوه بر تقویت عزت‌نفس کودک موجب بهبود عملکرد اجرایی او می‌شود.
6. مواجه بهتر با چالش های نوجوانی
تاثیرات حیوانات خانگی بر کودکان تنها محدود به دوره کودکی نیست و می‌تواند اثرات عمیقی بر دوران نوجوانی و جوانی او داشته باشد. حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک تأثیرات مثبت زیادی بر دوره نوجوانی او گذاشته و نوجوان تلاش می‌کند تا مسئولیت امور، مشکلات و اشتباهات خود را برعهده بگیرد. همچنین نوجوان می‌تواند با چالش‌ها و شرایط استرس‌زای سنی خود را بهتر مدیریت کند.
علاوه بر این کاهش احتمال بروز افسردگی در سنین بالاتر، افزایش فعالیت‌های فیزیکی کودک، روحیه شاد و پرنشاط و ارتباط عمیق‌تر با جامعه و خانواده از دیگر تاثیرات حیوانات خانگی بر کودکان هستند.
حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک: امکان پذیر است؟
مراقبت از یک حیوان خانگی مسئولیت‌پذیری را به کودک یاد می‌دهد. باید گفت که ایجاد حس مسئولیت‌پذیری و تقویت آن در کودکان توسط والدین کار چندان راحتی نیست؛ ولی رابطه کودک و حیوانات خانگی می‌تواند در او انگیزه قوی ایجاد کرده و حس مسئولیت‌پذیری را در کودک ایجاد کند. دررابطه‌با بحث حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک نباید نظارت و مدیریت والدین را فراموش کرد. برای یک رابطه مطمئن و ایمن والدین باید همواره به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر رابطه بین کودک و حیوان خانگی نظارت کنند.
وقتی وظایف روزانه مراقبت از حیوان خانگی مانند آب و غذادادن، بردن به گردش کوتاه در حیاط و… را به کودک می‌سپارید درحقیقت وظایف و مسئولیت‌هایی را برای کودک خود مشخص می‌کنید. کودک به‌صورت ناخودآگاه یاد می‌گیرد که در قبال آنچه به او تعلق دارد مسئول است و باید برای به کمال رساندن وظیفه خود تلاش کند.
وقتی کودک با رضایت والدین و حیوان خانگی خود مواجه شود تشویق شده و اعتمادبهنفس او افزایش می‌یابد. تحقیقات روان‌شناسی نشان می‌دهد که حس مسئولیت‌پذیری به دلیل نگهداری از حیوان خانگی و رشد حسی و عاطفی موجب می‌شود تا کودک به یک امنیت عاطفی پایدار نیز دست یابد. می‌توان گفت رابطه حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک با امنیت عاطفی یک ارتباط مستقیم است.
یکی دیگر از جنبه‌های نگهداری حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک تقویت نظم و برنامه‌ریزی است. یک کودک مسئولیت‌پذیر یاد می‌گیرد که مراقبت از حیوان به نظم و برنامه‌ریزی نیاز دارد. تغذیه، بازی، نظافت و… حیوان خانگی باید در ساعات مشخصی انجام شود و کودک در این روند نظم، برنامه‌ریزی و تعهد به برنامه را فرامی‌گیرد. تحقیقات متعدد نشان داده است کودکانی که از حیوان خانگی نگهداری می‌کنند در مقایسه با همسالان خود نسبت به وظایف شخصی خود حس مسئولیت‌پذیری بیشتری داشته و عملکرد موفقی در بزرگسالی دارند.
نکات مهم در نگهداری حیوان خانگی برای کودکان
همان‌طور که گفته شد نگهداری حیوانات خانگی می‌تواند اثرات مثبت روحی و روانی برای کودک داشته باشد؛ ولی توجه داشته باشید که نظارت و مدیریت دقیق والدین در تمام ابعاد بسیار مهم است. آموزش کودک برای نگهداری حیوان خانگی یک نوع آموزش مهارت های زندگی است. برای جلوگیری از بروز هر مشکل، حادثه و تأمین امنیت کودک و حیوان خانگی توجه به چند نکته مهم ضروری است که عبارت‌اند از:
- انتخاب حیوان خانگی باید بر اساس شرایط و امکانات روحی، روانی، زندگی، درآمد و… شما باشد.
- حیوان موردنظر باید از نظر سلامت جسمانی کاملاً بررسی شده و واکسیناسیون‌های ضروری بر روی حیوان انجام شود.
- قبل از آوردن حیوان به خانه باید ابتدا محل و مکان مشخصی را برای او تعیین کنید. توجه به مسائل بهداشتی مانند کوتاه‌کردن ناخن‌ها، نظافت و… همگی اهمیت دارند و سهل‌انگاری می‌تواند مشکلات جدی پدید آورد.
علاوه بر این‌ها، بعد از ورود حیوان خانگی به منزل باید بر تمام ابعاد و رابطه کودک با حیوان خانگی نظارت هوشیارانه داشته باشید. درست است که اثرات مثبت نگهداری حیوان خانگی مانند رشد عاطفی، بهبود مهارت‌های اجتماعی و حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک همگی خوشایند هستند؛ ولی تمام این نتایج زمانی به دست می‌آیند که والدین به‌عنوان یک واسطه توانمند برای ایجاد تعامل مثبت کوشش کنند.
آموزش نگهداری از حیوانات خانگی در کلاستور
نگهداری از حیوانات خانگی به مهارت و آموزش نیاز دارد. در این زمینه دوره‌های آموزشی متعددی وجود دارد که به خانواده‌ها در چگونگی برخورد با حیوان خانگی و تربیت آن‌ها آموزش می‌دهد. باتوجه‌به اثرات مثبت حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک و همچنین بسیاری دیگر از اثرات مثبت فردی و اجتماعی بسیاری از والدین تمایل به نگهداری حیوان خانگی دارند.
برای فراگیری نکات مهم و آموزش‌های کاربردی می‌توانید در سایت کلاستور به دنبال دوره‌های آموزشی مرتبط با این موضوع باشید. در این دوره‌ها مربیان و روان‌شناسان چگونگی برخورد و هم‌زیستی سالم را در کنار حیوانات خانگی به کودکان و بزرگ‌ترها آموزش می‌دهند. این دوره‌ها به‌صورت حضوری یا آموزش آنلاین برای نوجوانان، کودکان و بزرگسالان برگزار می‌شود.
جمع‌بندی
امروزه تمایل برای نگهداری حیوانات خانگی افزایش‌یافته و بسیاری از خانواده‌ها بر اساس شرایط خود و فرزندانشان یک حیوان خانگی را در زندگی خود می‌پذیرند. رابطه کودکان و حیوانات خانگی می‌تواند به یک ارتباط سازنده و مفید تبدیل شده و اثرات مثبت روحی، روانی و اجتماعی برای کودک داشته باشد. رشد حسی و عاطفی کودک، بهبود عملکردهای اجتماعی، افزایش اعتمادبهنفس و تقویت همدلی با دیگران برخی از مزایا و تاثیرات حیوانات خانگی بر کودکان هستند.
علاوه بر این، ارتباط حیوان خانگی و مسئولیت پذیری کودک یک رابطه مستقیم است که نقش زیادی در موفقیت کودک دارد. چنین کودکانی در مقایسه با همسالان خود حس مسئولیت‌پذیری بیشتری در قبال کارهای خود داشته و عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند. البته پذیرش یک حیوان خانگی نیازمند آموزش‌های مختلف هم برای والدین و هم کودکان است.دوره‌های آموزشی مختلفی در این زمینه وجود دارد که می‌توانید به برخی از آن‌ها در سایت کلاستور دسترسی داشته باشید. همچنین افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند می‌توانند آگهی مربوط به دوره‌های آموزشی خود را در سایت کلاستور درج کنند تا از این طریق افراد جویای آموزش بتوانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر و درج آگهی می‌توانید از بخش تماس با کلاستور اقدام کنید.
